Artık hemen hemen herkesin bir sosyal medya hesabı var. Sadece bir gün içerisinde İnstagram’da milyonlarca fotoğraf paylaşılıyor. En güzel fotoğrafı yakalamak için çektiğimiz onlarcası da cabası…

İnsanların “en güzel çıktıkları” fotoğrafı seçme sürecinin arkasındaki psikolojiye değinmeden önce Maruz Kalma Etkisi’nden biraz bahsetmek gerekiyor.

Maruz Kalma Etkisi / Aşinalık Etkisi

Maruz Kalma Etkisi basitçe, bir uyarıcıya maruz kalma sayısı arttıkça ona olan beğeni duygusunun da artmasıdır.

Bu konuyla ilgili yapılan bir araştırmada, Psikolog Robert Zajonc katılımcılara çeşitli fotoğraflar göstermiş ve onların ne kadar hoş olduğu, kendilerinde olumlu bir duygu yaratıp yaratmadığı ile ilgili sorular sormuştur. Tahmin edileceği gibi kimi katılımcılar fotoğrafı daha önce sadece bir kez görmüştür, kimileri ise birkaç defa. Sonuç, daha önce birkaç kez görülmüş olan fotoğrafların daha çok beğenildiği yönündedir.İlerleyen zamanlarda aynı etkinin tablolar, geometrik şekiller ve renklerde de geçerli olduğu kanıtlanmıştır.

Bugün birçok büyük şirket de Aşinalık Etkisi’nden yararlanır. Markaların dilimize yerleşmiş sloganlarını hatırlayın. Tabi uygun sıklıkta kullanıldığında imaj ve bilinirlik yaratan bu etki, aşırıya kaçıldığında bıkkınlıkla da sonuçlanabilir.

Neden Kendi Yüzümüze ve Kendi Sesimize Bu Kadar Yabancıyız?

Sürekli gördüğümüz yüz, aynadaki yüzümüzdür ve bu görüntü bizi dışarıdan gören birine göre terstir. Kendimizi ancak fotoğraflardan bir başkasının gördüğü gibi görme imkanımız olur. Yüzümüz tamamen simetrik olsaydı ortada bir sorun kalmayacaktı ama yüzümüzün ve vücudumuzun sağ ve sol tarafları arasında -çok ufak da olsa- farklılıklar vardır. Bunu, bilinç düzeyinde algılamıyor olsak da fotoğrafımıza bakarken bu görüntüye alışık olmadığımızdan beğenmeme eğilimi gösteririz.

Aynı durum, kendi sesimiz için de geçerlidir. Konuştuğumuzda sesimizi hem dışarıdan hem de kafamızdaki titreşimlerden duyarız. Kaydedilmiş sesimiz ise sadece dışarıdan duyulur. Bu da bizim aşina olduğumuz bir durum değildir ve yadırgarız.

Buradan yola çıkarak ,daha çok fotoğraf çekmenin ve ses kaydımızı daha fazla dinlemenin görüntümüzü ve sesimizi beğenmemize faydası olur, diyebilir miyiz? Bilim, olabileceğini söylüyor.